Zapalenie gruczołu krokowego jest najczęstszą patologią urologiczną, która charakteryzuje się procesem zapalnym w gruczole krokowym. Według statystyk występuje u prawie 40% mężczyzn, w głównej grupie ryzyka – pacjenci w wieku 30–45 lat. Prawie co trzecia wizyta u urologa jest związana z tą chorobą.
Ważny!
Informacje zawarte w tym artykule nie powinny być wykorzystywane do samodzielnej diagnozy lub samoleczenia. W celu prawidłowej diagnozy i leczenia należy zawsze skonsultować się z lekarzem.
Występowaniu patologii często sprzyja spadek odporności, hipotermia, obecność złych nawyków i siedzący tryb życia, brak regularnej aktywności seksualnej, infekcje seksualne. Leczenie zapalenia gruczołu krokowego może trwać dość długo, zwłaszcza w późniejszych stadiach rozwoju. Im wcześniej mężczyzna zwróci się o pomoc medyczną, tym większa szansa na pomyślny powrót do zdrowia. W przypadku braku terminowej terapii wzrasta ryzyko poważnych konsekwencji, w tym niepłodności, problemów z funkcjami seksualnymi i oddawaniem moczu.
W artykule omówimy mechanizmy rozwoju choroby, objawy i przyczyny, a także nowoczesne metody leczenia.
Czym jest prostata?
Prostata (lub gruczoł krokowy) to niesparowany męski narząd, który jest odpowiedzialny za wytwarzanie wydzieliny w celu utrzymania aktywności plemników. Narząd znajduje się pod pęcherzem i otacza cewkę moczową. Jest niewielkich rozmiarów - mniej więcej wielkości orzecha włoskiego, ale jest niezwykle ważny dla zdrowia mężczyzn.
Gruczoł krokowy wspomaga produkcję plemników, zapewnia ich ruch i wytrysk, uczestniczy w powstawaniu pożądania seksualnego i wystąpieniu orgazmu, wpływa na aktywność jąder i syntezę androgenów (męskich hormonów płciowych).
Wszelkie procesy patologiczne w prostacie wpływają na skład wydzieliny gruczołu krokowego. W efekcie jakość nasienia pogarsza się, a jego zdolność do zapłodnienia spada. Ponadto zwiększa się ryzyko infekcji dróg moczowych, ponieważ gruczoł krokowy zwykle zapobiega przedostawaniu się bakterii do cewki moczowej.
Niestety choroby wymagające leczenia prostaty są dość powszechne. Zwykle mówimy o różnych procesach nowotworowych i hormonalnych. Zapalenie gruczołu krokowego jest uważane za jedną z najczęstszych patologii narządu, ponieważ ma inną patogenezę.
Objawy choroby
Objawy zapalenia gruczołu krokowego mogą się różnić w zależności od postaci choroby zdiagnozowanej u mężczyzny. Bez względu na formę dobierane jest kompleksowe leczenie, które eliminuje istniejące objawy.
Istnieją 3 grupy objawów charakterystycznych dla zapalenia gruczołu krokowego:
- Zespół bólowy. Ból w zapaleniu gruczołu krokowego może mieć różną intensywność i lokalizację. Czasami zespół bólowy rozprzestrzenia się na podbrzusze, mosznę, krocze, odbyt i dolną część pleców. Im bardziej rozwija się stan zapalny, tym bardziej bolesność martwi pacjenta. Ból może nasilać się podczas lub po aktywności seksualnej lub oddawaniu moczu.
- Zespół dysuryczny. Ze względu na wzrost wielkości prostaty dochodzi do zwiększonego nacisku na moczowody, co prowadzi do stopniowego zmniejszania światła. Pacjent ma problemy z oddawaniem moczu, natomiast po skorzystaniu z toalety uczucie pełnego pęcherza.
- Odchylenia seksualne. W niektórych przypadkach mężczyzna może doświadczać częstych bolesnych spontanicznych erekcji lub całkowitego braku podniecenia seksualnego. Często przy zapaleniu gruczołu krokowego odczucia orgastyczne zanikają, a sam stosunek płciowy staje się krótki lub erekcja może całkowicie zniknąć podczas stosunku.
Jednym z pierwszych objawów zapalenia gruczołu krokowego u mężczyzny jest częste oddawanie moczu i dyskomfort w okolicy pachwiny. W cewce moczowej pojawia się uczucie pieczenia, które nasila się podczas wizyty w toalecie. Występuje ogólne zmęczenie, zmniejszona siła działania, przyspieszony lub bolesny wytrysk. Jednak choroba nie zawsze charakteryzuje się pojawieniem się odpowiednich objawów. Istnieją formy zapalenia gruczołu krokowego, które we wczesnych stadiach przebiegają bezobjawowo. Oznacza to, że diagnoza patologii w takich przypadkach będzie trudna.
Powoduje
Często choroba występuje na tle obniżenia odporności, w obecności infekcji seksualnych lub współistniejących patologii. Częstą przyczyną zapalenia gruczołu krokowego jest infekcja bakteryjna, przeciwko której rozpoczyna się stan zapalny tkanek gruczołu krokowego.
Istnieje wiele czynników ryzyka rozwoju patologii, podkreślimy główne:
- hipotermia. Hipotermia prowadzi do silnego stresu w organizmie, co może wywołać osłabienie układu odpornościowego. W wyniku tego patogenna mikroflora zaczyna się aktywnie namnażać, co prowadzi do procesu zapalnego.
- Nieaktywny styl życia. Praca siedząca i brak aktywności fizycznej negatywnie wpływają na krążenie krwi w narządach miednicy. Prowadzi to do zatorów i stanów zapalnych.
- Nadwaga. Z reguły pacjenci z nadwagą prowadzą nieaktywny tryb życia, co prowadzi do upośledzenia krążenia krwi w narządach wewnętrznych. W tkankach gruczołu krokowego rozwijają się procesy stagnacyjne i stany zapalne. Z tego powodu normalizacja wagi jest uważana za jeden z głównych sposobów zapobiegania chorobom prostaty.
- Obecność chorób przewlekłych. Koncentracja przewlekłej infekcji w organizmie zwiększa ryzyko zapalenia prostaty.
- Chroniczne zatwardzenie. Zatrzymanie kału w jelicie prowadzi do ucisku na prostatę, co wywołuje zaburzenia krążenia. Ponadto zaparcia często przyczyniają się do rozmnażania patogenów.
- Uraz narządu. W przypadku urazowego uszkodzenia prostaty lub narządów miednicy pogarsza się przepływ krwi, zmniejsza się odporność miejscowa. Zwiększa to ryzyko rozwoju zapalenia gruczołu krokowego.
- Cechy aktywności seksualnej. Nadmiernie aktywne życie seksualne lub długotrwała abstynencja mogą również powodować początek choroby.
Ponadto każdy stan, który osłabia układ odpornościowy, może przyczynić się do rozwoju choroby. Mówimy o ciągłym stresie, braku snu, przepracowaniu.
Rodzaje chorób
Często objawy patologii zależą od jej rodzaju i charakteru przebiegu. Istnieje kilka rodzajów zapalenia gruczołu krokowego, z których każdy ma swoją własną charakterystykę:
- Bakteryjny. Najczęstszy rodzaj choroby, który występuje w wyniku infekcji bakteryjnej i obniżenia odporności. Istnieją ostre i przewlekłe formy patologii. Z reguły mężczyzna obawia się bólu i dyskomfortu w kroczu, zaburzeń oddawania moczu, pogorszenia ogólnego samopoczucia i gorączki. W ciężkich przypadkach odnotowuje się obecność krwi lub ropy w moczu. Jednak objawy te są bardziej typowe dla ostrego stadium i nawrotów choroby. W przewlekłym zapaleniu gruczołu krokowego objawy mogą być „niewyraźne" lub nie pojawiać się.
- bezbakteryjny. W tym przypadku choroba ma charakter zapalny i niezapalny i jest często określana jako zespół przewlekłego bólu miednicy (CPPS). Przy tej postaci zapalenia gruczołu krokowego obserwuje się destrukcyjne zmiany w tkance mięśniowej gruczołu. Patogeny to choroby autoimmunologiczne, anomalie w rozwoju narządu, przewlekłe zapalenie pęcherza moczowego.
- zastały. Ten stan rozwija się na tle przewlekłego zapalenia gruczołu krokowego i jest związany z upośledzeniem mikrokrążenia i krążenia krwi w narządach miednicy. Ponadto patologia może objawiać się długim brakiem stosunku płciowego, ponieważ powoduje to stagnację wydzieliny w gruczole krokowym. Najczęściej pacjenci z tą postacią choroby doświadczają zaburzeń erekcji, problemów z oddawaniem moczu oraz dyskomfortu w okolicy pachwiny.
- wyrachowany. Rozwój tej postaci zapalenia gruczołu krokowego przyczynia się do pojawienia się kamieni (kamienia) w tkankach gruczołu krokowego. Z reguły choroba występuje u pacjentów w wieku powyżej 55-60 lat. Przyczynami patologii są niewłaściwe leczenie przewlekłego zapalenia gruczołu krokowego lub kamicy moczowej. Charakterystycznymi objawami takiego zapalenia gruczołu krokowego u mężczyzn są zaburzenia oddawania moczu, osłabienie erekcji oraz pojawienie się krwi w moczu.
- Ropny. Niebezpieczną konsekwencją niewłaściwego leczenia ostrego zapalenia gruczołu krokowego może być ropna postać choroby. W takim przypadku rozwija się zespół ostrego bólu, który dotyczy całego obszaru krocza i pachwiny. Mężczyzna ma gwałtowny wzrost temperatury, poważne problemy z oddawaniem moczu i obecność ropnych wtrąceń w moczu. Ropne zapalenie gruczołu krokowego jest uważane za najbardziej niebezpieczne, ponieważ nieleczone może spowodować ropień i doprowadzić do śmierci.
Diagnoza zapalenia gruczołu krokowego
Diagnozę choroby przeprowadza urolog – warto umówić się z nim na wizytę, gdy pojawią się charakterystyczne objawy. Podczas wstępnej konsultacji specjalista zbiera historię pacjenta, wypytuje o istniejące dolegliwości i przeprowadza badanie gruczołu krokowego przez odbyt. Następnie przepisuje się szereg dodatkowych badań, które są niezbędne do zdiagnozowania istniejącego rodzaju zapalenia gruczołu krokowego i przepisania właściwego leczenia.
Ankieta obejmuje:
- Ultradźwięki (TRUS) narządów miednicy.
- Kliniczne badanie krwi.
- Ogólna analiza moczu.
- Analiza mikroskopowa wydzielania prostaty.
- Wymaz z cewki moczowej i bakteryjne zaszczepienie sekretu obecności infekcji przenoszonych drogą płciową.
W razie potrzeby pacjentkę można skierować na dodatkowe badania: spermogram, CT (lub MRI) narządów miednicy.
Ważny!
Informacje zawarte w tym artykule nie powinny być wykorzystywane do samodzielnej diagnozy lub samoleczenia. W celu prawidłowej diagnozy i leczenia należy zawsze skonsultować się z lekarzem.
Metody leczenia
Brak odpowiedniego leczenia zapalenia gruczołu krokowego może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Często u pacjentów diagnozuje się powikłania, takie jak zapalenie pęcherza moczowego, zapalenie pęcherzyków, odmiedniczkowe zapalenie nerek, niepłodność i zaburzenia erekcji. Dlatego niezmiernie ważny jest właściwy dobór terapii.
Z reguły leczenie zapalenia prostaty obejmuje podejście zintegrowane, obejmujące leki i opiekę podtrzymującą. W trudnych przypadkach pacjent przechodzi operację.
W ramach terapii lekowej przepisywane są antybiotyki w celu zatrzymania procesu zapalnego. Jeśli choroba ma charakter zakaźny i bakteryjny, dodatkowo przeprowadza się leczenie przeciwbakteryjne.
Ponadto w ramach terapii lekowej stosuje się leki w celu wyeliminowania istniejących objawów. To może być:
- Leki przeciwbólowe.
- Środki przeciwskurczowe i zwiotczające mięśnie.
- Diuretyki.
- Niesteroidowe leki przeciwzapalne.
- Leki normalizujące czynność prostaty.
- Preparaty do przywrócenia erekcji.
Obowiązkowe jest przestrzeganie szeregu zaleceń:
- Picie wystarczającej ilości wody przez cały dzień (1, 5–2 litry).
- Dieta, wykluczenie z diety pikantnych, tłustych i słonych potraw.
- Wykluczenie alkoholu.
Czasami w celu złagodzenia stanów zapalnych stosuje się lecznicze preparaty ziołowe, które mają działanie bakteriobójcze. Jednak przyjmowanie naparów i wywarów jest dopuszczalne tylko w porozumieniu z urologiem. Pamiętaj, że środki ludowe nie są panaceum na chorobę i pomagają tylko w objawach, ale nie eliminują przyczyny.
Ważnym elementem leczenia jest masaż prostaty. Wykonywany jest w przypadku braku przeciwwskazań. Istotą tej procedury jest usunięcie z organizmu nagromadzonego sekretu zapalnego. Dzięki temu można poprawić krążenie krwi w tkankach, wyeliminować zatory, stymulować lokalną odporność i przywrócić drożność przewodów wydzielniczych.
Innym popularnym sposobem jest skorzystanie z fizykoterapii. W XXI wieku trudno wyobrazić sobie wysokiej jakości nowoczesne leczenie przewlekłego zapalenia gruczołu krokowego bez zastosowania złożonej fizjoterapii. Z jego pomocą można przywrócić krążenie krwi w narządach miednicy, wzmocnić działanie leków i wyeliminować zatory. W ramach terapii wykorzystuje się efekty ultradźwiękowe, laserowe, termiczne lub elektromagnetyczne.
Przy długim przebiegu procesu zapalnego i obniżeniu odporności pacjentowi przepisuje się immunoterapię. Obejmuje przyjmowanie immunomodulatorów i kompleksów multiwitaminowych mających na celu poprawę funkcji ochronnych organizmu i ogólnego samopoczucia.
Czasami zachowawczy schemat leczenia zapalenia gruczołu krokowego nie przynosi pożądanych rezultatów, dlatego pacjent wymaga operacji.
Oczywiście operacja wymaga długiego powrotu do zdrowia i często wywołuje szereg powikłań, w tym niepłodność. Dlatego nie wykonuje się go u młodych mężczyzn w wieku rozrodczym.
Objawy i leczenie ostrego zapalenia gruczołu krokowego
Ostre zapalenie gruczołu krokowego charakteryzuje się szybkim początkiem i rozwojem. Warto zauważyć, że występuje dość rzadko – w około 5% przypadków.
Proces zapalny w gruczole krokowym rozwija się progresywnie, dlatego można wyróżnić kilka etapów postaci ostrej:
- kataralny. Proces zapalny wpływa na poszczególne płaty narządu, wpływa na strukturę błon śluzowych i warstwy podśluzówkowej. W wyniku tego w mieszkach włosowych pojawia się przekrwienie.
- Pęcherzykowy. Występuje ogniskowe ropienie dotkniętych płatów.
- miąższowy. Istnieje wiele uszkodzeń narządu, prawie wszystkie tkanki biorą udział w procesie zapalnym. Powstaje ropień, który może otwierać się wraz z uwolnieniem treści ropnej do pęcherza, cewki moczowej lub odbytnicy.
Wśród objawów ostrego zapalenia gruczołu krokowego: silny ból, gorączka, dreszcze, obfite pocenie się, osłabienie. Ten stan może być spowodowany przez różne mikroorganizmy. Najczęstszą przyczyną jest Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Enterobacter.
Leczenie patologii należy rozpocząć natychmiast po pojawieniu się pierwszych objawów. Z reguły w takich przypadkach można uniknąć komplikacji i konsekwencji dla zdrowia. Pacjent otrzymuje kombinację antybiotyków, która jest skuteczna przeciwko istniejącemu patogenowi. W takim przypadku efekt terapii obserwuje się po 2-3 dniach. U mężczyzny prawie wszystkie objawy znikają, proces oddawania moczu normalizuje się, a oznaki infekcji znikają.
W przypadku braku niezbędnej terapii może rozwinąć się niedrożność dróg moczowych i ropień. Takie stany będą wymagały pilnej hospitalizacji, a często interwencji chirurgicznej.
Objawy i leczenie przewlekłego zapalenia gruczołu krokowego
Przewlekła postać choroby charakteryzuje się powolnym rozwojem. Objawy są sporadyczne lub nieobecne, dlatego wielu mężczyzn przez lata ignoruje ich obecność i nie zwraca się o pomoc lekarską.
Jednocześnie na początku rozwoju patologii pacjenci odnotowują wzrost pożądania seksualnego i spontaniczne erekcje. Jednocześnie jednak takie objawy przewlekłego zapalenia gruczołu krokowego pojawiają się jako skrócenie czasu trwania stosunku płciowego i bolesny wytrysk. W miarę postępu choroby objawy stają się mniej wyraźne, ale pogarsza się samopoczucie. Wielu narzeka na brak porannej erekcji, spadek libido i zwiększoną potliwość pachwin.
Podczas zaostrzenia zapalenia gruczołu krokowego u mężczyzny występuje ból w okolicy narządów płciowych, zaburzenia oddawania moczu i gorączka. Jednak inne objawy patologii mogą być nieobecne, co często komplikuje diagnozę.
Dokładna diagnoza wymaga kompleksowego badania, które obejmie zebranie wywiadu, badanie gruczołu krokowego przez odbyt oraz serię badań laboratoryjnych. W niektórych przypadkach stosuje się dodatkowe metody instrumentalne.
Leczenie przewlekłego zapalenia gruczołu krokowego w postaci przewlekłej trwa od 3-4 tygodni do 6-12 miesięcy. Ogromne znaczenie ma eliminacja przyczyn procesu zapalnego w gruczole krokowym. W przeciwnym razie nie będzie możliwe wykluczenie nawracającego charakteru patologii.
Środki zapobiegawcze
W celu zapobiegania zapaleniu gruczołu krokowego u mężczyzn zaleca się korektę stylu życia i odrzucenie złych nawyków. Wynika to z faktu, że przy zachowaniu czynników sprzyjających rozwojowi choroby możliwy jest jej nawrót. Kluczową rolę w profilaktyce odgrywa prawidłowe odżywianie, dobry sen i aktywność fizyczna, regularne życie seksualne.
Ponadto urolodzy zalecają przestrzeganie następujących zaleceń, aby nie napotkać zapalenia gruczołu krokowego:
- Unikaj hipotermii.
- Podczas siedzącej pracy rób regularne krótkie przerwy i lekki trening.
- Włącz ćwiczenia i chodzenie do swojej rutyny.
- Normalizuj odżywianie i pozbądź się zaparć (lepiej skonsultować się ze specjalistą w sprawie problemu).
- Miej regularne życie seksualne ze stałym partnerem.
- Po 40 roku życia coroczne badania profilaktyczne przez urologa.
I oczywiście warto pamiętać, że jeśli pojawią się jakiekolwiek objawy zapalenia gruczołu krokowego, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem. To jedyny sposób na uniknięcie niebezpiecznych konsekwencji zdrowotnych.